Ekologu austriak i ujërave të ëmbla, Prof. Dr. Fritz Schiemer, Kryetar i Riverwatch, u vlerësua me Çmimin Wolfgang Staab për Ruajtjen e Natyrës 2025, i cili është vlerësuar me 20,000 euro, nga Schweisfurth Stiftung. Çmimi njeh angazhimin e tij të jashtëzakonshëm shkencor dhe politik për mbrojtjen e lumit Vjosa në Shqipëri.
Prof. Schiemer ka qenë një figurë kryesore në mbrojtjen e lumenjve për dekada të tëra. Që nga viti 2012, ai i ka përqendruar përpjekjet e tij në lumin Vjosa në Shqipëri, lumi i fundit me rrjedhë të lirë në Evropë jashtë Rusisë. Falë punës së tij, u parandalua ndërtimi i dy hidrocentraleve, duke kulmuar në vitin 2023 me shpalljen e Parkut Kombëtar të Lumit të Egër Vjosa, i pari i këtij lloji në Evropë.
“Falë Friedrich Schiemer është formuar një lëvizje e madhe kërkimore e shkencëtarëve shqiptarë dhe ndërkombëtarë rreth Vjosës, duke i bërë zërat e tyre të dëgjohen në vendimmarrjen politike. Qëllimi i tij qendror është të sigurojë që njohuritë shkencore të merren në konsideratë në mënyrë të barabartë në proceset politike. Si ndërtues urash, ai bashkon aktorë me interesa të ndryshme për të gjetur terren të përbashkët”, tha Prof. Dr. Klement Tockner, Drejtor i Përgjithshëm i Shoqërisë Senckenberg për Kërkime Natyrore.
Ceremonia e ndarjes së çmimeve u zhvillua më 23 shtator 2025 gjatë konferencës “Bundesprogramm Blaues Band Deutschland” në Bonn, të organizuar nga Agjencia Federale Gjermane për Ruajtjen e Natyrës (BfN). Dr. Alfred Herberg nga BfN theksoi se Vjosa është një nga lumenjtë e fundit të mëdhenj të parregulluar të egër në Evropë, duke mbështetur një ekosistem me rëndësi kombëtare dhe globale, dhe vlerësoi përpjekjet e palodhura të Schiemer në sigurimin e mbrojtjes së saj.
Prof. Schiemer vërejti: “Peizazhet lumore meritojnë mbrojtje të veçantë si elementë qendrorë të mjedisit tonë. Vjosa vazhdon të kërkojë përpjekjet e kombinuara të shkencës dhe shoqërisë civile. Përdorimi industrial, zgjerimi i infrastrukturës dhe keqmenaxhimi kërcënojnë integritetin ekologjik të parkut dhe vlerën e tij globale të ruajtjes.”
Me këtë çmim, Schweisfurth Stiftung thekson rëndësinë e mbrojtjes së lumenjve dhe feston ata, puna e të cilëve mbron ekosistemet jetësore për brezat e ardhshëm.
