Konsumi i alkoolit është një nga shkaqet kryesore të kancerit në Europë, paralajmëron Agjencia Ndërkombëtare për Kërkime mbi Kancerin (IARC), pjesë e Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), në një raport të ri. Ekspertët theksojnë se politika më të forta nga qeveritë për të kufizuar përdorimin e alkoolit mund të parandalonin mijëra raste dhe vdekje nga kanceri çdo vit.
Sipas raportit, alkooli shkaktoi mbi 111,000 raste të reja kanceri në vitin 2020. Në mbarë botën, kjo shifër arriti rreth 741,000 raste, ku pothuajse 70% e tyre ishin te burrat.
Përveç dëmeve shëndetësore, ndikimi ekonomik është shumë i madh. Vetëm në vitin 2018, vdekjet e parakohshme nga kanceret e lidhura me alkoolin i kushtuan Europës 4.58 miliardë euro.
“Shtetet e rajonit europian të OBSH-së, sidomos ato të BE-së, po paguajnë një çmim shumë të lartë për shkak të kancereve që mund të parandalohen, familjeve të shkatërruara dhe kostove të mëdha për taksapaguesit,” tha Dr. Gundo Weiler, përgjegjës për parandalimin dhe promovimin e shëndetit në zyrën e OBSH-së për Europën.
“Sado që disa e quajnë alkoolin pjesë të ‘trashëgimisë kulturore’, sëmundjet, vdekjet dhe paaftësitë nuk duhet të jenë të pranueshme si pjesë e kulturës europiane,” shtoi ai.
Si lidhet alkooli me kancerin
Që në vitin 1988, IARC e ka klasifikuar alkoolin si substancë kancerogjene. Ai rrit rrezikun për të paktën shtatë lloje kanceresh, përfshirë: kancerin e gojës, fytit, ezofagut, mëlçisë, zorrës së trashë dhe gjirit tek gratë.
Sipas shkencëtarëve, alkooli mund të shkaktojë kancer përmes disa mënyrave: duke ndryshuar nivelet hormonale, duke ndikuar në ekuilibrin e bakterieve të zorrëve (mikrobiomën), si dhe përmes dëmtimeve të ADN-së nga stresi oksidativ dhe nga një substancë e quajtur acetaldehid, që formohet gjatë përpunimit të alkoolit në trup.
Rreziku për kancer ulet nëse njeriu pakëson ose ndalon pirjen e alkoolit. Shumica e rasteve të kancerit që lidhen me alkoolin vijnë nga “përdorimi i rrezikshëm” (2–6 gota në ditë) ose “përdorimi i rëndë” (më shumë se 6 gota në ditë). Por edhe përdorimi i moderuar (më pak se 2 gota në ditë) ishte përgjegjës për mbi 100,000 raste të reja kanceri në vitin 2020 në nivel botëror.
Si mund të ulet rreziku
Për herë të parë, IARC ka vlerësuar përfitimet e politikave që synojnë parandalimin e kancerit të lidhur me alkoolin.
“Është e qartë se masat që reduktojnë konsumin e alkoolit në nivel popullate sjellin ulje të rrezikut për kancer,” tha drejtoresha e IARC, Dr. Elisabete Weiderpass.
Agjencia rekomandon një sërë masash si:
-
rritja e taksave mbi alkoolin,
-
vendosja e një kufiri në çmimin e alkoolit,
-
rritja e moshës ligjore për blerjen e alkoolit,
-
kufizimi i numrit të dyqaneve që shesin alkool,
-
ndalimi i reklamave për pijet alkoolike,
-
dhe kontrolli i shitjeve nga shteti.
Këto politika, sipas IARC, ulen ndjeshëm konsumin e alkoolit dhe rrezikun për kancer.
Një studim i vitit 2021 tregoi se dyfishimi i taksave mbi alkoolin mund të kishte parandaluar rreth 6% të rasteve të reja dhe vdekjeve nga kanceri në rajonin europian të OBSH-së, që përfshin Europën dhe Azinë Qendrore.
“Rritja e ndërgjegjësimit për rreziqet që sjell alkooli dhe fakti që nuk ekziston një nivel i sigurt pirjeje, është thelbësore,” tha Dr. Béatrice Lauby-Secretan, zëvendësdrejtore e degës së IARC për vlerësimin e provave shkencore.
“Ajo që duhet të ndryshojë janë normat dhe vlerat shoqërore rreth konsumit të alkoolit secili prej nesh ka një rol për të luajtur,” shtoi ajo.
