Kryeministri Edi Rama ka qenë kritik dhe i drejtpërdrejtë me fjalën e tij në COP29, duke vënë në dukje fjalët boshe për uljen e emetimit të karbonit. Shifrat e fundit flasin për rritje, ndërsa edhe faktet natyrore të këtij viti, tregojnë se ndryshimet klimatike kanë marrë një kthesë aspak të këndshmë.
Më poshtë fjala e plotë e z.Rama në Baku, COP29
Vendosa ta lë mënjanë fjalimin tim të mirë përgatitur, sepse ndërkohë që prej ditës së djeshme shihja ekranet e heshtura të televizorëve në sallën e pritjes së udhëheqësve ku organizatorët kishin menduar me kujdes të shtonin bimë të gjelbra mbi kolltukët e rehatshëm.
Njerëzit aty hanë, pinë, takohen dhe bëjnë foto së bashku. Ndërsa pamje fjalimesh pa zë nga udhëheqësit vazhdojnë të shfaqen papushim në sfond.
Mua kjo më duket saktësisht ajo çfarë ndodh në botën reale çdo ditë.
Jeta vazhdon me zakonet e saj të vjetra dhe fjalimet tona të mbushura përplot me fjalë të mira për të luftuar ndryshimin e klimës që nuk ndryshojnë asgjë. Edhe më keq, ashtu siç Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara e theksoi dje, emetimet e karbonit faktikisht janë rritur gjatë këtij viti nga COP-i i vitit të kaluar, deri tek ky aktual. Në vend që të ulen dhe objektivat ambicioze po shtyhen edhe një herë në një botë që gjithmonë e më shumë është e çoroditur e thellësisht e ndarë.
Vij këtu nga një vend i vogël në mes të Europës, Shqipëria, ku jemi krenar që kemi prodhim 100 % me energji të ripërtëritshme. Por, çfarë nënkupton për të ardhmen e botës nëse ndotësit më të mëdhenj vazhdojnë punën e tyre si përherë?
Larg qoftë t’i jap leksion ndonjërit, duke qenë se në fund të fundit jemi mësuar që të na bëjnë leksione, jo t’u bëjmë ne të tjerëve, por ajo që po them është çfarë dreqin po bëjmë në këto mbledhje njëra pas tjetrës, nëse nuk ka vullnet të përbashkët politik në horizont për të shkuar përtej fjalëve dhe për t’u bashkuar për veprime kuptimplota. Dhe ç’është më e keqja, disa aktorë të mëdhenj dhe të vegjël edhe e bojkotuan këtë ngjarje vjetore.
Çfarë do të thotë kjo?
Për një kohë të gjatë, ne shqiptarët jetuam nën mallkimin e një historie mizore që na la në izolim të plotë pa asnjë të drejtë individuale, pa asnjë liri lëvizjeje, pa asnjë shpresë për të ardhmen. Ndërkohë që së fundmi jemi të bekuar me shoqërinë e Bashkimit Europian dhe për herë të parë në historinë tonë, liritë, të drejtat individuale, ëndrrat dhe shpresat janë bërë pjesë e jetës sonë. Por, ajo çfarë po ndodh në Europë dhe në botë sot nuk lë shumë hapësirë për optimizëm dhe pse optimizmi është e vetmja mënyrë mbijetese që njohim ne shqiptarët.
Ndërkohë që pamja ime pa zë shfaqet në ekranet e heshtura të sallës së bukur të pritjes pas kësaj dhome, dua ta përfundoj duke përmendur një histori nga Enes bin Malik, Allahu qoftë i kënaqur me të, (meqë ra fjala: unë jam katolik, i cili tregoi se profeti Muhamed, (paqja qoftë mbi të), thoshte që “Në qoftë se dita e gjykimit vjen, ndërkohë që njeri prej jush ka një fidan në dorë, nëse mundet ta mbjellë përpara se ajo të vijë, atëherë le ta mbjellë”.
