Gjigantët e teknologjisë në SHBA filluan përgatitjet për mandatin e dytë të presidentit republikan Donald Trump, sapo ai u rizgjodh nëntorin e kaluar. Kompanitë kryesore të teknologjisë përmirësuan menjëherë lidhjet e tyre me presidentin e ardhshëm, duke parashikuar një qasje më të lehtë rregullatore. Megjithatë, kësaj afrimiteti i mungon harmonia në Evropë, ku ekzekutivi i BE-së vazhdon të forcojë regjimet rregullatore dixhitale.
Për shembull, Meta ka vendosur të heqë dorë nga sistemet e kontrollit të fakteve në SHBA, gjë që ka shkaktuar shqetësime mbi pajtueshmërinë me rregulloret e BE-së, përfshirë Aktin e AI dhe Aktin e Shërbimeve Dixhitale (DSA). Këto veprime kanë krijuar tensione mes BE-së dhe Big Tech, me ligjvënësit evropianë që shqyrtojnë ndikimin e këtyre ndryshimeve në mbrojtjen e demokracisë.
Roli i BE-së në rregullimin e teknologjisë
Henna Virkkunen, Komisionerja e BE-së për sovranitetin teknologjik, po udhëheq përpjekjet për të forcuar zbatimin e DSA-së. Në një seancë plenare të mbajtur në Strasburg, ajo theksoi domosdoshmërinë e mbrojtjes së demokracisë në platformat e mediave sociale dhe parandalimin e ndikimeve të huaja apo algoritmeve të njëanshme. Ligjvënësit evropianë gjithashtu ngritën shqetësime mbi ndikimin e takimeve të fundit të Elon Musk dhe pronarit të X me figura të ekstremit të djathtë, si Alice Weidel.
Axel Voss, një ligjvënës gjerman, deklaroi se “gjatë fushatës zgjedhore në SHBA kemi parë tashmë ndikime shqetësuese nga Elon Musk në X, duke promovuar algoritme të bazuara në bindjet e tij politike.” Ai nënvizoi nevojën që BE-ja të veprojë kundër platformave që ndërhyjnë në zgjedhjet e lira, shpërndajnë lajme të rreme dhe krijojnë vakume ligjore.
Hetimet mbi Big Tech dhe rreziku i demokracisë
Komisioni Evropian ka nisur hetime ndaj platformave të mëdha teknologjike si X, Facebook, Instagram, TikTok dhe AliExpress për shkelje të mundshme të DSA-së, sidomos në fushat e dezinformimit dhe mbrojtjes së fëmijëve në internet. Vendimi i Metës për të zëvendësuar sistemin e saj të kontrollit të fakteve në SHBA konsiderohet një sinjal shqetësues dhe mund të përbëjë shkelje nëse zbatohet edhe në Evropë.
Ndërkaq, Komisioni po vazhdon hetimet ndaj X duke shqyrtuar algoritmet e saj dhe ndikimin e tyre në rekomandimet e përdoruesve. Këto veprime vijnë mes kundërshimeve të CEO-ve të Big Tech ndaj rregulloreve dixhitale të BE-së. Shefi i Apple, Tim Cook, dhe ai i Meta-s, Mark Zuckerberg, kanë shfaqur publikisht pakënaqësinë e tyre ndaj masave rregullatore të BE-së.
Ndikimi i Big Tech në politikat transatlantike
Big Tech ka rritur ndjeshëm përkushtimin ndaj administratës Trump, duke financuar në mënyrë të dukshme inaugurimin e tij. Microsoft dhe Google kanë trefishuar donacionet e tyre, ndërsa Amazon dhe Meta janë pozicionuar hapur në mbështetje të presidentit të rizgjedhur.
Ligjvënësit evropianë, si Markéta Gregorová, paralajmërojnë se ky bashkëpunim i ngushtë mes liderëve të teknologjisë dhe administratës Trump përfaqëson një rrezik për demokracitë në të dyja anët e Atlantikut. Gregorová theksoi se ndikimi i miliarderëve në zgjedhjet demokratike cenon barazinë e terrenit politik dhe rrezikon besimin në proceset zgjedhore.
Në këtë klimë të tensionuar, BE-ja mbetet e vendosur të zbatojë rregulloret e saj dixhitale për të mbrojtur demokracinë dhe qytetarët. Zëvendëspresidentja e Komisionit, Henna Virkkunen, theksoi se të gjitha kompanitë që operojnë në BE duhet të respektojnë rregullat dhe legjislacionin. Me tensionet në rritje mes Big Tech dhe BE-së, rezultati i kësaj përplasjeje do të ketë ndikim të thellë në të ardhmen e teknologjisë dhe demokracisë globale.
