Një shkëmb hapësinor i vogël, i njohur si 2024 PT5, që mbeti afër Tokës për disa muaj vitin e kaluar dhe u quajt “mini-hëna e përkohshme,” mund të jetë një copëz e Hënës që u shkëput mijëra vjet më parë.
Objekti ka një diametër prej rreth 10 metrash dhe nuk paraqet ndonjë rrezik për Tokën, sipas ekspertëve. Pasi kaloi pranë planetit Tokë, ai ka vazhduar orbitën e tij më të largët rreth Diellit. Trajektorja e tij, megjithatë, është e veçantë, pasi është shumë e ngjashme me orbitën e Tokës, një tregues se mund të ketë origjinën nga zona e sistemit diellor.
Asteroidi u zbulua më 7 gusht 2024, përmes observatorit ATLAS në Afrikën e Jugut, i financuar nga NASA. Edhe pse fillimisht u mendua se mund të bëhej një mini-hënë që do të rrotullohej rreth Tokës, ai mbeti në një orbitë patkoi – duke u afruar, por pa u kapur nga graviteti i planetit tonë.
Një shkëmb hënor i mundshëm
Sipas Dr. Teddy Kareta, një studiues nga Observatori Lowell në Arizona, studimet tregojnë se PT5 2024 është potencialisht një fragment hënor. Gjatë analizës me teleskopë të avancuar, si Lowell Discovery dhe teleskopi infra i kuq i NASA-s në Hawaii, u zbulua se sipërfaqja e objektit përmban minerale silikate, të ngjashme me ato të shkëmbinjve hënorë.
“Kjo ishte ‘arma e tymosjes’ për të konfirmuar origjinën e tij hënore,” tha Kareta. “Ky asteroid duket se është shkëputur nga Hëna vetëm disa mijëra vjet më parë.”
Për të siguruar që PT5 2024 nuk ishte një mbetje hapësinore, ekipi vëzhgoi sjelljen e tij ndaj presionit të dritës diellore. Ndryshe nga mbetjet artificiale, të cilat lëvizin si objekte të lehta, asteroidi tregoi një densitet të lartë, duke konfirmuar se ishte një shkëmb natyror.
Ky zbulim shton prova për një popullsi të rrallë asteroidësh që vijnë nga Hëna. Deri më tani, vetëm një tjetër objekt – asteroidi Kamo’oalewa, i zbuluar në 2016 – është konfirmuar si fragment hënor. Astronomët besojnë se deri në 16 asteroidë të tillë mund të ekzistojnë, duke pritur të studiohen.
Në të ardhmen, teleskopë më të ndjeshëm, si Observatori Vera Rubin në Kili dhe NEO Surveyor në hapësirë, pritet të zbulojnë më shumë asteroidë të tillë, duke na dhënë një kuptim më të thellë të ndikimeve mbi Hënën dhe historinë e sistemit tonë diellor.
“Zbulime të tilla janë si të kërkosh një gjilpërë në kashtë,” tha Kareta. “Por këto gjilpëra mbartin histori të rëndësishme për Hënën dhe evoluimin e saj.”
