Pauza e Shteteve të Bashkuara për kontributet e ndihmës së huaj po ka një ndikim serioz në shëndetin global, duke goditur programet kundër poliomielitit, HIV dhe kërcënimeve të tjera, tha Drejtori i Përgjithshëm i Organizatës Botërore të Shëndetësisë, Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Tedros u kërkoi Shteteve të Bashkuara të konsiderojnë rifillimin e financimit të ndihmës derisa të gjenden zgjidhje.
“Ka veprime që qeveria amerikane po ndërmerr… të cilat ne jemi të shqetësuar se kanë një ndikim serioz në shëndetin global,” tha Tedros në një konferencë virtuale për shtyp nga Gjeneva.
Përpjekjet për të trajtuar HIV-in, poliomielitin, mpox dhe gripin e shpendëve u ndikuan të gjitha nga pauza e ndihmës së huaj të SHBA-së, e zbatuar nga Presidenti Trump muajin e kaluar, pak pasi ai mori detyrën ndërsa programet rishikohen.
Në veçanti, tha Tedros, pezullimi i financimit për Planin e Emergjencave të Presidentit për Ndihmën ndaj SIDA-s (PEPFAR) kishte shkaktuar ndalimin e menjëhershëm të shërbimeve të trajtimit, testimit dhe parandalimit të HIV në 50 vendet që ai mbështet.
Pavarësisht heqjes dorë pasuese që lejon disa shërbime të rifillojnë, përpjekjet parandaluese për grupet në rrezik nuk janë përfshirë, tha ai.
“Klinikat janë mbyllur dhe punonjësit e shëndetësisë janë lënë në pushim,” shtoi ai, duke thënë se OBSH po përpiqet të ndihmojë vendet të mbushin boshllëqet në furnizimet me ilaçe anti-retrovirale.
Si pezullimi i financimit ashtu edhe mosangazhimi i institucioneve amerikane po ndikonin gjithashtu në përpjekjet për të zhdukur poliomielitin dhe reagimin ndaj mpox, tha ai, dhe në Mianmar, pothuajse 60,000 njerëz kishin mbetur pa akses në shërbimet e shpëtimit.
“Ne i kërkojmë SHBA-së të konsiderojnë vazhdimin e financimit të saj të paktën derisa të gjenden zgjidhje,” tha Tedros.
Si dhe ngrirja e ndihmës, Trump gjithashtu lëvizi për të tërhequr Shtetet e Bashkuara nga OBSH në ditën e parë të presidencës së tij, gjë që po godet gjithashtu bashkëpunimin, veçanërisht në luftimin e shpërthimeve dhe gripit, tha Tedros.
Për shembull, OBSH ka informacion të kufizuar në lidhje me përhapjen e gripit të shpendëve në mesin e bagëtive qumështore në SHBA, ose rastet njerëzore, megjithëse zyrtarë të tjerë të OBSH-së thanë më vonë se vendi po përmbushte detyrimet e tij për të deklaruar rastet sipas rregullave ndërkombëtare të shëndetit.
Maria Van Kerkhove, drejtore e përkohshme për pandemitë dhe epidemitë, tha se OBSH nuk kishte pasur raporte të gripit nga Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve që rreth 24 janarit.
“Ne po vazhdojmë të kontaktojmë me kolegët tanë dhe agjencitë e qeverisë amerikane. Nuk kemi marrë përgjigje prej tyre, por ne do të vazhdojmë të kontaktojmë dhe shpresojmë përsëri që ai shkëmbim të rifillojë,” tha ajo.
Tedros iu referua gjithashtu hendekut të financimit për vetë OBSH-në. Agjencia ka reformuar tashmë modelin e saj të financimit në vitet e fundit, por ide të tjera ishin gjithashtu në tryezë, tha ai.
Këto përfshijnë mbledhjen e një fondi prej 50 miliardë dollarësh, megjithëse ai nuk dha detaje se si do të bëhej kjo. Ai tha gjithashtu se agjencia ka konsideruar rikuperimin e parave, ose tarifimin për disa nga shërbimet e saj, për institucionet ose njerëzit që mund të paguajnë.
