Një studim i ri ka zbuluar se Arktiku mund të përballet me një verë pa akull që në vitin 2027, duke tejkaluar parashikimet e mëparshme që e vendosnin këtë ngjarje rreth vitit 2030. Nëntë skenarë të tjerë parashikojnë një parashikim edhe më të afërt, duke e bërë këtë një pikë kthese klimatike të pashmangshme.
Çfarë përfaqëson një Arktik pa akull?
Oqeani Arktik mbulon mbi 16 milionë kilometra katrorë dhe ka përjetuar për mijëra vjet një cikël sezonal të ngrirjes dhe shkrirjes. Megjithatë, dekadat e fundit kanë sjellë një rënie dramatike të akullit të detit me 12% për dekadë që nga viti 1978, duke përshpejtuar ritmin e ngrohjes globale.
Shkencëtarët e përcaktojnë “pa akull” kur zona e akullit të detit bie nën një milion kilometra katrorë, një moment që shënon ndryshime të mëdha në ekosistemin dhe klimën globale. Studimi, i publikuar në Nature Communications, përdori mbi 300 simulime kompjuterike për të arritur në këto përfundime.
Ndikimet e mundshme
Një Arktik pa akull do të ketë pasoja të shumta, nga ndryshimet ekstreme të klimës dhe modeleve të motit deri tek zhdukja e ekosistemeve të ndjeshme, si ai i ariut polar dhe zooplanktonit. Gjithashtu, me mungesën e akullit reflektues, oqeani do të thithë më shumë nxehtësi, duke përshpejtuar efektet e ngrohjes globale.
Industria dhe tregtia mund të përfitojnë nga ky ndryshim, me qasje të reja në burime minerale dhe rrugë transporti, si Pasazhi Veriperëndimor. Por, ky shfrytëzim i zonës do të vinte në rrezik popullatat detare dhe ekosistemet e saj unike.
Ndërsa shkencëtarët theksojnë se shkrirja e akullit është e pashmangshme, reduktimi i emetimeve të gazeve serrë mund të ndihmojë në shtyrjen e afatit kohor dhe në ruajtjen e akullit të detit për më shumë kohë. Çdo hap në këtë drejtim është thelbësor për të zbutur ndikimet negative në planet.