Në fund të vitit 2024, parlamenti australian reagoi ndaj shqetësimeve mbi ndikimin e mediave sociale në shëndetin mendor të fëmijëve duke ndryshuar Aktin e Sigurisë në Internet. Ky amendament kërkon që përdoruesit të jenë të paktën 16 vjeç për të hapur një llogari në platformat e njohura si TikTok, Snapchat, Instagram dhe X. Ligji pritet të hyjë në fuqi deri në fund të vitit 2025.
Ky legjislacion ka gjetur mbështetje të gjerë si në parlament ashtu edhe në opinionin publik, megjithatë është kritikuar për disa arsye. Disa e vënë në dyshim lidhjen midis përdorimit të mediave sociale dhe problemeve të shëndetit mendor tek adoleshentët, ndërsa të tjerë e shohin si një cenim të lirisë së shprehjes. Madje, edhe mbështetësit e ligjit shprehin shqetësime rreth mënyrës së zbatimit të tij.
Faktet tregojnë se shëndeti mendor i adoleshentëve, veçanërisht vajzave, është përkeqësuar pas shfaqjes së telefonave inteligjentë dhe mediave sociale. Algoritmet e këtyre platformave janë krijuar për të mbajtur përdoruesit aktivë, duke rritur të ardhurat nga reklamat. Si rezultat, një sondazh i Gallup zbuloi se adoleshentët amerikanë shpenzojnë mesatarisht 4.8 orë në ditë në mediat sociale, duke kufizuar ndërveprimet personale dhe aktivitete të tjera në botën reale.
Jonathan Haidt, psikolog social, thekson se mediat sociale kanë “rindërtuar fëmijërinë dhe ndryshuar zhvillimin njerëzor në mënyrë dramatike”. Studimet tregojnë një lidhje midis përdorimit të mediave sociale dhe niveleve të larta të depresionit dhe ankthit tek të rinjtë, por debatohet ende nëse kjo është një marrëdhënie shkakësore. Eksperimentet për të testuar këtë lidhje janë komplekse dhe të vështira për t’u realizuar.
Një mënyrë për të reduktuar ndikimin negativ është që grupe të tëra adoleshentësh të largohen së bashku nga platformat, duke zëvendësuar përdorimin e mediave sociale me ndërveprime reale. Megjithatë, për të vërtetuar efektivitetin e kësaj qasjeje, nevojiten studime më rigoroze me grupe kontrolli.
Australia mund të shërbejë si një model global duke ndërmarrë një eksperiment kombëtar për të reduktuar ndjeshëm kohën që adoleshentët kalojnë në mediat sociale. Politikëbërësit synojnë të arrijnë këtë qëllim duke vendosur gjoba të rënda për kompanitë që nuk marrin “masa të arsyeshme” për të parandaluar përdorimin nga të miturit. Komisioneri për eSafety i Australisë do të përcaktojë detajet e këtyre masave.
Ligji përjashton aplikacione si WhatsApp dhe disa shërbime shëndetësore e arsimore, ndërsa adoleshentët do të mund të aksesojnë përmbajtje në YouTube dhe faqet e biznesit në Facebook pa llogari. Përveç kësaj, qeveria planifikon të krijojë një “Detyrë Dixhitale të Kujdesit”, duke detyruar platformat të parandalojnë dëmet e parashikueshme.
Paradoksalisht, ky legjislacion mund të përfitojë drejtuesit dhe programuesit e mediave sociale, duke vendosur standarde të barabarta për të gjitha platformat. Aktualisht, mungesa e rregulloreve i detyron kompanitë që ndjekin masa mbrojtëse të humbasin treg ndaj rivalëve më pak të përgjegjshëm.
Australia, ndryshe nga Shtetet e Bashkuara, nuk ka një kushtetutë që garanton të drejtat themelore në mënyrë gjithëpërfshirëse. Megjithatë, Gjykata e Lartë ka vendosur se parlamenti nuk mund të vendosë kufizime të panevojshme mbi komunikimin politik. Një argument kundër atyre që e shohin ligjin si cenues është se fëmijët nën 16 vjeç nuk votojnë dhe kanë më pak nevojë për komunikim politik. Për më tepër, dëmet e provuara nga mediat sociale justifikojnë kufizimet e moderuara të vendosura nga ky legjislacion.
Ky ligj përfaqëson një hap të rëndësishëm drejt mbrojtjes së shëndetit mendor të të rinjve, ndërsa vendos një precedent për rregullimin e mediave sociale në shkallë globale.
