Pak zgjedhje të stilit të jetesës vijnë me aq bagazh kulturor sa koha më e mirë për të ngrënë darkë. Nga të gjitha stereotipet kombëtare, amerikanët hanë herët; italianët hanë vonë; spanjollët hanë edhe më vonë dhe në Britani, çështja peshohet edhe me klasën.
Por, a ka një kohë më të mirë për të ngrënë darkë nga pikëpamja shëndetësore? Ajo që me siguri dëshironi të bëni, thotë Valter Longo, drejtor i Institutit të Jetëgjatësisë në Universitetin e Kalifornisë Jugore, është të mbaroni ushqimin tuaj të paktën tre orë para se të planifikoni të flini. Nëse orari juaj i zakonshëm i gjumit është mesnata, për shembull, ju keni një afat kohor prej orës 21:00.
Kur hani darkë dikton edhe kohën totale që agjëroni midis vaktit të fundit të një dite dhe të parës të ditës tjetër. Kjo është ajo me të cilën merret “ngrënia e kufizuar në kohë” – një lloj agjërimi me ndërprerje që përfshin mbajtjen e të gjitha vakteve të ditës në një dritare prej 12 orësh ose më pak, thotë Adam Collins, profesor i asociuar i të ushqyerit në Universitetin e Surrey-t.
Nëse zgjatni agjërimin gjatë natës midis darkës dhe mëngjesit, “atëherë po e lejoni trupin tuaj të kalojë në fazën më katabolike, ku po kaloni në yndyrna oksiduese. Ju jeni duke e trajnuar trupin të bëjë atë që është krijuar për të bërë: djegi karbohidratet kur jeni duke ngrënë karbohidrate dhe më pas djeg dhjamin kur nuk jeni. Kjo mund të ndihmojë në humbjen e peshës dhe në përgjithësi është e mirë për shëndetin tuaj metabolik.
A duhet të hani në një dritare të kufizuar, pra të hani mëngjesin më vonë, apo darkën tuaj më herët? “Konsensusi duket se është se ju do të fitoni më shumë, nëse i kufizoni kaloritë tuaja në fillim të ditës”, thotë Collins. “Kjo ka kuptim nga një perspektivë cirkadiane, sepse ju jeni të përgatitur për t’u marrë me ushqimin në periudhën e hershme të fazës suaj aktive.”
Sipas Longo, zakoni më i shëndetshëm i të ushqyerit për njerëzit që jetojnë gjatë është të kenë një “darkë të lehtë” mjaft herët, duke lënë gjithashtu 12 orë deri në mëngjesin e nesërm. Të hash më pak në mbrëmje duket gjithashtu si një praktikë e shëndetshme, të paktën nëse ndjekim thënien e vjetër që sugjeron të hamë mëngjesin si mbret, drekën si princ dhe darkën si të varfër.
Kjo nuk është gjithmonë realiste. “Është mjaft e vështirë të hash një mëngjes të bollshëm, sepse thjesht nuk ke uri,” thotë Collins – pjesërisht sepse trupi juaj ka “filluar të eksportojë glukozë jashtë në gjak” ndërsa zgjoheni, kështu që nivelet tuaja të energjisë janë tashmë të larta.
Sidoqoftë, mos u stresoni për këtë, pasi është mirë për sa kohë që i jepni trupit tuaj një “periudhë pushimi” duke e ndjekur atë me një mëngjes me pak karbohidrate ditën tjetër. Truku është të “mbash një sy në modelin e përgjithshëm të vaktit”. Të kesh një darkë të hershme është një gjë, por është gjithashtu e rëndësishme të sigurohesh që më pas “të mos ulesh para televizorit duke ngrënë patatet e skuqura, çokollatë dhe alkool”. Nëse një dritare e hershme e ngrënies me kohë të kufizuar është joreale, atëherë një e mëvonshme është akoma më mirë sesa të lini oraret tuaja të vakteve të zgjerohen gjatë gjithë ditës. Dhe nëse jeni duke bërë ushtrime gjatë ditës, veçanërisht ato të bazuara në rezistencë, si ngritja e peshave, atëherë një darkë e bollshme, e pasur me karbohidrate dhe proteina mund të jetë pikërisht ajo që ndihmon muskujt të rikuperohen.
Në fund të fundit, gjëja kryesore është të mbani vaktet tuaja në një dritare 12-orëshe dhe të përfundoni darkën tre orë para se të shkoni në shtrat. Ndryshimi i zakoneve tuaja të të ngrënit është i nevojshëm vetëm nëse trupi juaj nuk po reagon mirë ndaj programit ekzistues. “Nëse keni një darkë më të bollshme dhe jeni duke fjetur mirë, kolesteroli dhe presioni i gjakut janë mirë, atëherë jeni mirë”, thotë ai. “Por, nëse jeni duke fjetur keq dhe keni probleme shëndetësore, ndoshta duhet të kaloni në një mëngjes, një drekë më të bollshme dhe një darkë më të lehtë që zakonisht duket të jetë modeli më i shëndetshëm nga të gjitha.”
