Shumë njerëz mund të jenë të paqartë. Ata mund t’i mendojnë pijet energjike të përshtatshme për hidratim, përfshirë edhe për fëmijët.
Por, çfarë janë saktësisht pijet energjike? Duke qenë se një shqetësim kryesor është sasia e kafeinës në to, cila është sasia e duhur e kafeinës për t’u konsumuar? Sa është shumë, a është e mundur të mbidozohet me kafeinë? A duhet të përdorin njerëzit pije energjike para aktiviteteve sportive? Kush duhet të jetë veçanërisht i kujdesshëm ndaj këtyre pijeve? Dhe a ka mënyra më të mira për të reduktuar lodhjen dhe për të rritur energjinë?
Dr. Leana Wen, mjeke urgjence dhe profesoreshë e asociuar klinike në Universitetin George Washington, u ka dhënë përgjigje çdo pikëpyetje që njerëzit kanë rreth konsumimit të pijeve energjike dhe pasojave që ato sjellin. Për të zbuluar më shumë lexoni intervistën më poshtë.
Çfarë janë saktësisht pijet energjike?
Ndërsa nuk ka një përkufizim standard të pijeve energjike, zakonisht këto janë pije të tregtuara për të rritur vëmendjen, vigjilencën dhe energjinë. Ato shpesh përmbajnë sasi të mëdha kafeine, sheqer dhe stimulues të ligjshëm, duke përfshirë taurinën, guaranën dhe L-carnitine.
A janë pijet energjike e njëjta gjë me pijet sportive?
Jo, nuk janë, dhe është me të vërtetë e rëndësishme që njerëzit të bëjnë dallimin midis të dyjave. Pijet sportive janë pije që përmbajnë elektrolite. Ato përdoren nga atletët dhe njerëzit e tjerë që po humbasin ujin dhe elektrolitet gjatë ushtrimeve të rënda dhe djersitjes. Disa përmbajnë vetëm kripëra dhe elektrolite dhe të tjera do të kenë sheqerna të shtuara. Pijet energjike mund të përmbajnë edhe disa elektrolite dhe sheqerna të shtuara, por qëllimi i tyre kryesor është të shërbejnë si stimulues. Ato nuk duhet të përdoren për të zëvendësuar elektrolitet dhe lëngjet e humbura gjatë stërvitjes.
A mund të jetë e rrezikshme pirja e shumë pijeve energjike?
Po, veçanërisht për shkak të konsumit të tepërt të kafeinës. Një sasi e madhe e kafeinës mund të shkaktojë rrahje të shpejta të zemrës. Njerëzit mund të ndjejnë shqetësime. Ata mund të kenë probleme me gjumin, gjë që paradoksalisht shkakton më shumë lodhje me kalimin e kohës. Ata që konsumojnë pije energjike duke menduar se ato plotësojnë elektrolitet dhe lëngjet mund të dehidratohen, veçanërisht pasi kafeina është një diuretik që nxit humbjen e lëngjeve. Një sasi shumë e madhe e konsumit të kafeinës mund të çojë në dehje nga kafeina. Kjo është e pazakontë, por mund të jetë e rrezikshme, madje edhe kërcënuese për jetën, veçanërisht kur ritmi i zemrës është i ndërprerë. Individët mund të pësojnë arrest kardiak si dhe simptoma të tjera të rënda si ënjtja e trurit dhe dështimi i veshkave.
Sa kafeinë duhet të konsumojë dikush që të konsiderohet e rrezikshme?
Më shumë se 400 miligramë kafeinë në ditë konsiderohet e tepërt për shumicën e të rriturve, sipas Administratës Amerikane të Ushqimit dhe Barnave. Kjo është sasia e barabartë me katër, ose pesë filxhanë kafeje. Dikush që pi 400 miligramë kafeinë nuk ka gjasa të ketë efektet e rënda të dehjes me kafeinë, por sigurisht që mund të përjetojë nervozizëm dhe ndërprerje të gjumit. Disa pije energjike mund të përmbajnë deri në 200 ose 300 miligramë kafeinë në çdo shishe, ose kanaçe. Është vërtet e rëndësishme të shikoni me kujdes etiketën përpara se ta konsumoni.
A është ky rekomandim i ndryshëm për fëmijët?
Po. Akademia Amerikane e Pediatrisë rekomandon që fëmijët dhe adoleshentët të mos konsumojnë pije energjike. Ata gjithashtu rekomandojnë mos konsumimin e pijeve që përmbajnë kafeinë dhe sheqer të shtuar, duke përmendur se pirja e pijeve të tilla mund të rrisë rrezikun e ankthit, hiperaktivitetit dhe madje edhe shtimit të tepërt të peshës, sëmundjeve të zemrës dhe sëmundjes së mëlçisë yndyrore.
E keni lexuar? 67% e punonjësve planifikojnë të ndryshojnë vendin e punës në 6 muajt e ardhshëm
Megjithatë, 30% deri në 50% e adoleshentëve raportojnë se konsumojnë pije energjike. Dhe pijet energjike shiten ndonjëherë në ambientet e shkollave. Prindërit duhet të jenë vërtet të kujdesshëm për të parë etiketën e çdo pije që po pinë fëmijët e tyre. Disa pije duken të ngjashme, por në fakt përmbajnë sasi shumë të ndryshme të kafeinës.
A duhet të përdorin njerëzit pije energjike përpara aktiviteteve sportive?
Në përgjithësi, jo. Uji është forma më e mirë e hidratimit për shumicën e njerëzve. Ata që shqetësohen për humbjen e elektroliteve, si atletët e qëndrueshmërisë dhe njerëzit që duhet të punojnë jashtë në mot të nxehtë, duhet të marrin parasysh pijet sportive, jo pijet energjike. Mund të ketë disa të rritur që përdorin pije energjike si përmirësues të performancës. Ata duhet të përdorin pije për këtë qëllim duke ditur sasinë e kafeinës që përdorin si dhe faktin që ka edhe stimulues të tjerë në pijen e tyre.
Cilët janë individët që duhet të jenë veçanërisht të kujdesshëm ndaj pijeve energjike?
Ne diskutuam për fëmijët, të cilët me të vërtetë nuk duhet të përdorin asnjë pije energjike. Njerëz të tjerë që duhet të jenë të kujdesshëm përfshijnë ata me probleme kronike të zemrës, ose presion të lartë të gjakut, pasi kafeina dhe stimuluesit e tjerë në pijet energjike mund të rrisin rrahjet e zemrës dhe presionin e gjakut. Ata që tashmë kanë ritme jonormale të zemrës, ose që kanë prirje për t’i zhvilluar ato duhet të qëndrojnë larg, ashtu si ata që kanë probleme kronike të veshkave. Kafeina gjithashtu mund të ndërhyjë me medikamente të caktuara, duke përfshirë disa anti-depresivë, medikamente kundër konvulsioneve dhe medikamente për diabetin. Njerëzit që kanë kushte themelore mjekësore dhe që marrin medikamente me recetë duhet të konsultohen me ofruesin e tyre të kujdesit parësor për përdorimin e pijeve energjike.
A ka mënyra të tjera më të mira për të reduktuar lodhjen dhe për të rritur energjinë?
Po, ka mënyra shumë më të mira. Pijet energjike mund të ofrojnë një nxitje të shpejtë të energjisë, por ato kanë rreziqe të mundshme dhe nuk janë një zgjidhje e mirë afatgjatë. Nëse vuani nga lodhja e vazhdueshme, është e rëndësishme të kuptoni pse. Sigurohuni që të mos ketë probleme themelore mjekësore, të tilla si anemia, hipotiroidizmi ose apnea e gjumit. Shikoni orarin tuaj të gjumit dhe shikoni nëse ndryshimi i disa zakoneve të gjumit mund të ndihmojë. Një ndryshim në dietën tuaj mund t’ju japë gjithashtu më shumë energji, siç mund të rrisë aktivitetin fizik. Dhe sigurohuni që të jeni të hidratuar mirë, diçka e thjeshtë si pirja e shumë lëngjeve gjatë ditës mund t’ju ndihmojë më shumë se një pije energjike dhe pa rrezikun që vjen nga konsumimi i sasive të tepërta të stimuluesve.
