Tetë foshnje të lindura në Mbretërinë e Bashkuar me ADN nga tre persona, nuk bartin sëmundjet e trashëguara mitokondriale, sipas mjekëve britanikë.
Kjo metodë revolucionare përdor material gjenetik nga një nënë, një baba dhe një grua donatore, për të parandaluar çrregullime të rënda dhe shpesh fatale që kalojnë nga nëna te fëmija.
Teknika është zhvilluar në Universitetin e Newcastle dhe për herë të parë po jep frytet e saj, me fëmijë të shëndetshëm që kanë kaluar pengesën gjenetike të mitokondrive të dëmtuara.
“Pas vitesh pasigurie, ky trajtim na dha shpresë dhe më pas na solli foshnjën tonë,” – tha një nënë përmes një deklarate anonime.
Si funksionon procesi?
Mitokondritë janë “bateritë” e qelizave tona – struktura të vogla që prodhojnë energjinë e nevojshme për trupin. Kur janë të dëmtuara, ato shkaktojnë sëmundje që çojnë në dobësi muskulore, dëmtime të trurit, verbëri, dështim të organeve dhe vdekje të hershme.
Në këtë procedurë, merren dy vezë, një nga nëna biologjike dhe një nga një donatore, dhe të dyja fekondohen me spermën e babait. ADN-ja e prindërve ruhet, ndërsa mitokondritë e shëndetshme të donatores zëvendësojnë ato të dëmtuarat.
Fëmija lind me 99.9% të ADN-së nga prindërit biologjikë dhe vetëm rreth 0.1% nga gruaja donatore, mjaftueshëm për të mbrojtur jetën nga sëmundja.
Çfarë thonë rezultatet?
Raportet e para nga revista prestigjioze New England Journal of Medicine konfirmojnë se të gjithë tetë fëmijët, katër djem dhe katër vajza, përfshirë një çift binjakësh, janë lindur pa shenja të sëmundjes mitokondriale dhe po zhvillohen normalisht.
Raste të vogla si epilepsia e kalueshme dhe një ritëm jo i zakonshëm i zemrës u identifikuan, por nuk kanë lidhje të drejtpërdrejtë me mitokondritë.
Një hap historik në shkencë dhe ligj
Mbretëria e Bashkuar është vendi i parë në botë që legalizoi krijimin e fëmijëve me ADN nga tre persona, pas një votimi historik në Parlament në vitin 2015. Kjo ka hapur një rrugë të re për familjet që përndryshe nuk kishin mundësi të lindnin fëmijë të shëndetshëm.
Prof. Sir Doug Turnbull nga Universiteti i Newcastle u shpreh: “Kjo mund të ndodhte vetëm këtu, shkencë e klasit të parë, ligj i qartë, mbështetje nga NHS dhe mbi të gjitha, fëmijë të lindur pa sëmundje. Një rezultat i jashtëzakonshëm.”
Shpresë për brezat e ardhshëm
Për familje si ajo e Kat Kitto, që ka një vajzë 14-vjeçare të prekur rëndë nga kjo sëmundje, kjo arritje është dritë në fund të tunelit. Vajza e saj tjetër, Lily, 16 vjeç, tani ka mundësinë të lindë fëmijë të shëndetshëm.
“Është e ardhmja që më jep shpresë për veten time, për fëmijët e mi, për gjithë familjen time,” – thotë Lily.
