Sipas shkencëtarëve në Universitetin e Torontos, “koha negative”, e cila më parë konsiderohej një iluzion, ka rezultuar të jetë e matshme përmes mekanikës kuantike. Ky zbulim kundërshton supozimet e mëparshme dhe ngre kuriozitet të jashtëzakonshëm si dhe skepticizëm në lidhje me pyetjen se çfarë është realiteti kuantik.
Tejkalimi i pengesës kohore: Hulumtimi i ri kundërshton pretendimet negative të kohës
Për dekada, “koha negative” është trajtuar si një koncept i çuditshëm, i menduar si për shkak të shtrembërimeve në mënyrën se si valët e dritës ndërveprojnë me materialet. Megjithatë, eksperimentet e fundit kanë vepruar si një sfidë thelbësore për këto nocione, siç janë kryer nga Aephraim Steinberg dhe Daniela Angulo në kërkimin që ata përshkruajnë në një paraprintim në arXiv duke u fokusuar në mënyrën se si fotonet ndërveprojnë me atomet.
Ata matin kohëzgjatjen e kohës kur atomet thithin dhe lëshojnë dritë, duke i “ngacmuar” përkohësisht. Çuditërisht, disa nga këto kohë dukeshin të ishin më të shkurtra se zero. Steinberg shpjegoi se rezultatet nuk do të lejonin udhëtim në kohë, ose shkelje të ligjeve fizike, siç kuptohet normalisht.
Në vend të kësaj, ai tregoi se si mekanika kuantike sfidonte vazhdimisht intuitën e përditshme. “Kjo është diçka e vështirë edhe për ne për të folur me fizikantë të tjerë”, pranoi ai. Termi “kohë negative” është bërë një gur prove kundrejt të cilit mund të matet pazakonshmëria e vëzhgimeve të tyre dhe mund të lindin debate kuptimplota rreth ndërlikimeve të fenomeneve kuantike.
Enigma kuantike: Fotonet shpërfillin parashikimet në testin laboratorik
Këto teste u mbajtën në një lloj laboratori bodrum plot me lazer, pasqyra dhe tela si dhe u drejtuan në matjen e kujdesshme të sjelljes së fotonit. Kur fotonet kalojnë për shkak të një materiali, ato përthithen dhe emetohen dhe për momentin ndryshojnë gjendjen e atomeve të përfshira.
Duke analizuar kohëzgjatjen e ndërveprimit, ekipi i Angulo zgjodhi intervale që ishin përtej asaj që mund të pritej; dukej sikur fotonet kishin dalë nga materiali përpara se të kishin hyrë plotësisht në të. Kontradita është shumë larg nga shkelja e parimeve të kohës së imazhit për relativitetin special, thjesht nuk ka asgjë që lëviz më shpejt se drita përpara. Ai ilustron, kështu, karakteristikat probabilistike të mekanikës kuantike, përmes së cilës koha sillet më shumë si një grup arbitrar rezultatesh. Disa shkencëtarë janë ende skeptikë edhe sot e kësaj dite, por grupi nga Universiteti i Torontos siguron se “të dhënat tona janë të qëndrueshme”, sipas Steinberg. “Ne nuk po përpiqemi të rishkruajmë fizikën,” shtoi ai. Ne po theksojmë vërtet se sa të çuditshme janë matjet kuantike dhe devijimin e tyre nga pritjet klasike.
Koncepti i kohës negative tashmë ka shkaktuar diskutime të nxehta në botën shkencore. Fizikantja e shquar Sabine Hossenfelder e hodhi poshtë terminologjinë e kohës negative si mashtruese, duke iu referuar asaj thjesht si zhvendosje fazore në rrugën e fotonit dhe jo si një veti e kohës. Kritika, e shpërndarë përmes një videoje të shikuar gjerësisht në YouTube, shënon ndarjen e madhe të konceptit. Por Steinberg dhe Angulo nuk do të kërkonin falje për asgjë. Ata pretenduan se shpjegimet boshe të interpretimit nuk pasqyrojnë mundësitë e vërteta të ndryshme të vëzhgimeve të tyre që mund të ofrojnë dritare të reja për sjelljen kuantike.
Termi “kohë negative” ka sfiduar perceptimin e të menduarit konvencional dhe bën thirrje për eksplorim të mëtejshëm. Megjithëse aplikimet praktike duken larg, eksperimentet do të ofrojnë njohuri të mëtejshme mbi fenomenet kuantike. Ky zbulim tregon se si fizika kuantike në dukje mund të shkojë kundër sensit të përbashkët dhe se si shkenca e pandërprerë është e gatshme të marrë rreziqe në eksplorim.
