Kur një detyrë nuk duket urgjente, shpesh ndodh ta shtyjmë vazhdimisht. Takimi me mjekun, ose pastrimi i shtëpisë mund të qëndrojnë në listën e gjërave për të bërë për ditë, ose me javë të tëra edhe pse përfundimi i tyre mund të zgjasë vetëm disa minuta.
Por, përfitimet e përballjes me një prej këtyre detyrave shkojnë përtej thjesht përfundimit të saj. Sipas terapistes, Vienna Pharaon, realizimi i një pune të shtyrë mund të përmirësojë humorin dhe të rrisë ndjenjën e lumturisë.
“Përmbushja e një detyre të shmangur lehtëson ngarkesën mendore dhe krijon një ndjenjë arritjeje,” shprehet Pharaon.
Pavarësisht kësaj, motivimi për të kryer edhe punët më të vogla mund të jetë sfidues.
Joseph Ferrari, profesor i psikologjisë në Universitetin DePaul dhe autor i librit “Still Procrastinating: The No-Regrets Guide to Getting it Done”, thotë se njerëzit shpesh shmangin përgjegjësitë jo për dembelizëm, por për të mos përjetuar përvoja të pakëndshme.
“Ne kemi prirje të shmangim çdo gjë që mendojmë se mund të jetë e lodhshme ose e mërzitshme,” shpjegon ai.
Megjithatë, Ferrari vëren se ka një ndryshim mes një arsye legjitime dhe një justifikimi. “Një arsye kthehet në justifikim kur e përdorim vazhdimisht për të mos bërë diçka.”
Ky zakon i zvarritjes mund të krijojë një barrë të brendshme. Efekti Zeigarnik, një fenomen psikologjik, tregon se priremi të kujtojmë më mirë detyrat e papërfunduara sesa ato që kemi përfunduar. Ky tension mund të shpërqendrojë mendjen dhe të ulë produktivitetin.
“Zgjidh diçka që është sfiduese, por edhe e arritshme”
Për të lehtësuar pak nga ai tension mendor, provoni të hiqni një nga detyrat që bëni nga lista juaj. Nëse keni vështirësi në ngushtimin e asaj që dëshironi të ekzekutoni, ndërmerrni hapat e mëposhtëm:
- Bëni një listë të gjërave që keni shmangur ose injoruar. Ju nuk duhet të zgjidhni një punë të përditshme tradicionale. Detyra thjesht duhet të jetë diçka që keni dashur ta bëni, por nuk e keni arritur. “Të shkosh në shtrat më herët, të pish më shumë ujë, të bësh një bisedë, të bësh një stërvitje sfiduese, të mos përdorësh telefonin gjatë mbrëmjes” – të gjitha mund të rrisin disponimin tuaj, thotë Pharaon.
- Mos e mundoni veten. “Zgjidhni diçka që është sfiduese për ju, por edhe e arritshme,” thotë Pharaon. Ndoshta ju keni pasur frikë t’i thoni një shoku se nuk mund të merrni pjesë në ditëlindjen e tyre. Të realizosh atë bisedë do të jetë sfiduese, por jo e pamundur dhe do të ndihesh shumë më mirë më pas.
- Përfundoni një pjesë të një detyre më të ndërlikuar. Nëse asnjë nga detyrat tuaja nuk do të marrë më pak se 10 minuta, bëni një pjesë të njërës. “Zbërthejini gjërat dhe bëni pak”, thotë Ferrari. Për shembull, nëse e dini se përfundimi i një libri do t’ju marrë një orë, angazhohuni të lexoni disa faqe ose një kapitull në vend të kësaj.
Përmbushja e detyrës më të thjeshtë mund t’ju bëjë të ndiheni më produktivë dhe t’ju përmirësojë disponimin.