Në thellësinë e pyjeve të Amazonës në Peru, një fis i izoluar ka zgjedhur të mos ketë kontakt me botën e jashtme për më shumë se një shekull. Bëhet fjalë për Mashco Piro, të cilët jetojnë si nomadë, duke gjuajtur me hark e shigjeta dhe duke u mbështetur vetëm te burimet e pyllit. Sipas një artikulli të publikuar nga BBC, këto komunitete janë ndër më të rrezikuarat në botë, me gjasë 196 grupe të tilla të padukshme që ekzistojnë ende, shumë prej të cilave mund të zhduken brenda një dekade nëse nuk merren masa mbrojtëse.
Tomas Anez Dos Santos, banor i fshatit të largët Nueva Oceania, rrëfen momentin e parë kur u përball me pjesëtarët e fisit: “Njëri më drejtonte me shigjetë… fillova të vrapoja,” thotë ai. Për Tomasin, kjo ishte përballja e parë, pas dekadash jetese në afërsi të këtyre njerëzve që shmangin çdo kontakt me të tjerët.
Banorët e Nueva Oceania përballen me një situatë të ndërlikuar: ata i respektojnë fqinjët e tyre pyjorë, por frika nga shigjetat dhe kontaktet e paparashikuara është e madhe. Kontakti i papritur me Mashco Piro mund të jetë fatal për ta, sepse janë të ndjeshëm ndaj sëmundjeve që banorët e fshatit mund të bartin pa dashje.
Fshati ndodhet në një zonë që nuk është rezervat i mbrojtura, dhe kompanitë e prerjeve ilegale po shkatërrojnë habitatin e fisit. Banorët, për të mbrojtur veten dhe fqinjët, mbjellin ushqim pranë pyllit që Mashco Piro të marrin pa u afruar te shtëpitë. Tomas thotë: “Do doja t’u thosha: ‘Ja, merrni këto si dhuratë, mos më gjuani.’”
Në disa zona të tjera të Amazonës, qeveria ka ngritur poste kontrolli për të menaxhuar kontaktet. Për shembull, në brigjet e lumit Manu, agjentët u japin ushqim Mashco Piro kur ata afrohen dhe mbajnë një distancë të sigurt. Ata njohin disa prej tyre, duke ditur emrat dhe karakterin, por nuk dinë shumë për jetesën e tyre të përditshme në pyll. Kjo mbrojtje ka ndihmuar që të shmangen përplasjet dhe vdekjet e mëtejshme, ndërsa Mashco Piro vazhdojnë të jetojnë larg botës moderne.
Megjithatë, rreziqet nuk kanë zhdukur. Ndërtimi i rrugëve të reja dhe aktivitetet ilegale në pyll rrezikojnë qetësinë dhe sigurinë e fisit. Banorët e Nueva Oceania dhe agjentët e posteve të kontrollit përpiqen të mbajnë një balancë delikate: respekt për kulturën e Mashco Piro dhe mbrojtje për veten.
Tomas thotë: “Duhet t’i lëmë të jenë të lirë si ne. Ata kanë jetuar në paqe për breza, por tani pyjet e tyre po shkatërrohen.” Sipas BBC, Mashco Piro janë një shembull i rrallë i mbijetesës së komuniteteve të izoluara, dhe mbrojtja e tyre është thelbësore për ruajtjen e trashëgimisë njerëzore dhe ekologjike në Amazonë.
