A keni menduar ndonjëherë se cilat vende paguajnë më mirë në Evropë? Ose si rritet paga juaj kundrejt të tjerëve në BE? Me kostot e jetesës që ndryshojnë, si krahasohet paga juaj kur përshtatet për standardet e fuqisë blerëse?
Ka tregues të ndryshëm për krahasimin e pagave dhe të ardhurave, por llogaritja e re e Eurostat-it, paga mesatare vjetore e rregulluar me kohë të plotë për punonjës, del si veçanërisht e dobishme. Është vlerësuar nga paga mesatare vjetore bruto për një punë me kohë të plotë. Sipas Eurostat, në vitin 2023, paga mesatare vjetore e rregulluar me kohë të plotë për punonjës varionte nga 13,503 € në Bullgari në 81,064 € në Luksemburg, me mesataren e BE-së që ishte 37,863 €.
9 shtete anëtare raportuan paga mbi mesataren e BE-së, ndërsa 17 vende ranë më poshtë. Holanda nuk është përfshirë në të dhëna për shkak të dallimeve në metodologji. Përveç Luksemburgut, paga mesatare e rregulluar ishte mbi 50,000 € në pesë vende të tjera. Ato përfshinin: Danimarkën (67,604 €), Irlandën (58,679 €), Belgjikën (57,989 €), Austrinë (54,508 €) dhe Gjermaninë (50,988 €). Finlanda, Suedia dhe Franca renditen gjithashtu mbi mesataren e BE-së.
Në fund, Bullgaria pasohet nga Hungaria (16,895 €), Greqia (17,013 €), Rumania (17,739 €), Polonia (18,054 €) dhe Sllovakia (19,001 €), të gjitha me paga vjetore nën 20,000 €. Italia dhe Spanja bien nën mesataren e BE-së, me paga vjetore prej rreth 32,500 €.
Si ndryshojnë pabarazitë kur rregullohen për fuqinë blerëse?
Pagat mesatare në standardin e fuqisë blerëse (PPS) ofrojnë një krahasim më të drejtë pasi kostot e jetesës, veçanërisht shpenzimet e strehimit, ndryshojnë ndjeshëm në vendet evropiane.
Pariteti i fuqisë blerëse (PPP): eliminon efektin e diferencave të nivelit të çmimeve midis vendeve. PPS është “një njësi valutore artificiale”, ku një njësi PPS teorikisht mund të blejë të njëjtën sasi mallrash dhe shërbimesh në çdo vend.
Kur shqyrtohet paga mesatare vjetore e rregulluar me kohë të plotë për punonjës në PPS, boshllëqet janë dukshëm më të ngushta në krahasim me shifrat nominale. Megjithatë, dallimet thelbësore mbeten në të gjithë BE-në. Për shembull, në terma nominalë, paga mesatare më e lartë ishte gjashtë herë më e ulëta, ndërsa ky raport ulet në 2.5 herë kur përshtatet për PPS.
Greqia mban renditjen më të ulët në PPS
Paga mesatare vjetore e rregulluar me kohë të plotë për punonjës, e matur në PPS, varionte nga 20,525 në Greqi në 53,745 në Luksemburg. Në shifra nominale, Greqia u rendit e treta nga fundi, por ajo kishte rezultatin më të keq në PPS.
Në këtë tregues, vetëm shtatë vende tejkaluan mesataren e BE-së. Përveç Luksemburgut, Belgjika, Danimarka, Gjermania dhe Austria raportuan paga mbi 45,000 PPS. Irlanda dhe Franca ishin dy vendet e tjera mbi mesataren e BE-së, me paga PPS përkatësisht 41,581 dhe 39,110. Italia kishte pagën më të ulët, me 33,723 PPS, ndërsa Spanja regjistroi një shifër pak më të lartë në 35,774 PPS, duke mbetur të dyja nën mesataren e BE-së.
Tendencat kryesore në pagat mesatare evropiane
Duke analizuar pagat nominale dhe PPS, dalin gjetjet kryesore të mëposhtme:
- Evropa veriore dhe perëndimore udhëheqin vazhdimisht pagat mesatare, por avantazhi i tyre ngushtohet në renditjen e rregulluar nga PPS
- Evropa Lindore përmirësohet pak në PPS, por pagat mesatare mbeten dukshëm më të ulëta se mesatarja e BE-së në këto vende anëtare
- Evropa Jugore ka vështirësi në të dyja metrikat, me paga të ulëta dhe fuqi të kufizuar blerëse.
Si kanë ndryshuar pagat mesatare nga viti 2022 në 2023?
Midis 26 vendeve të BE-së, paga mesatare vjetore e rregulluar me kohë të plotë për punonjës u ul vetëm në Suedi midis 2022 dhe 2023. Në Suedi, paga mesatare ra me 1,817 €, duke reflektuar një rënie prej 4%. Megjithatë, kjo rënie është për shkak të konvertimit të koronës suedeze në euro; në monedhën vendase, pagat janë rritur lehtësisht. Në BE pagat u rritën për 2225€ ose 6%. Në terma nominalë, Luksemburgu, Belgjika dhe Irlanda panë rritjet më të larta, secila duke kaluar 4,000 euro, ndërsa pagat mesatare në Maltë, Greqi dhe Itali u rritën me më pak se 1,000 euro.
Duke parë ndryshimet në përqindje, Rumania, Hungaria, Polonia, Letonia dhe Kroacia shënuan rritjet më të larta, me pagat mesatare që u rritën me më shumë se 15%. Në të kundërt, rritjet ishin nën 5% në Maltë, Itali, Greqi, Danimarkë, Finlandë dhe Qipro.
Paga e mjaftueshme për të jetuar mirë në BE
Eurostat filloi llogaritjen e “pagave mesatare të rregulluara me kohë të plotë për punonjës” pas miratimit të Direktivës së Kartës Blu në 2021. Kjo metrikë shërben si një prag për dhënien e lejeve të punës për punëtorët me kualifikim të lartë në nivel kombëtar. Sipas meta të dhënave të Eurostat: “Praktikisht, treguesi përfaqëson një pagë të mjaftueshme për të jetuar me dinjitet në një shtet anëtar.”
Paga rregullohet duke i kthyer pagat me kohë të pjesshme në ekuivalente bruto me kohë të plotë. Puna me kohë të pjesshme mbetet një trend i rëndësishëm në Evropë. Në vitin 2023, 17% e punonjësve të moshës 20-64 vjeç në BE punonin me kohë të pjesshme sipas Eurostat. Ky raport ishte edhe më i lartë në disa vende, si Gjermania me 29% dhe Holanda me 39%.
