Një dozë ditore e vajrave omega-3 mund të ngadalësojë procesin e plakjes, sipas një sprove klinike të ndërhyrjeve që synojnë të zgjasin jetëgjatësinë e shëndetit të njerëzve dhe numrin e viteve të kaluara në shëndet të mirë përpara pleqërisë.
Të moshuarit e shëndetshëm që morën një gram acid yndyror esencial për tre vjet, patën njëngadalësim prej 3 muajsh në plakje se pjesëmarrësit e tjerë në studim, bazuar në matjet e treguesve biologjikë. Studiuesit zbuluan se shtimi i vitaminës D dhe ushtrimet e rregullta e forcuan këtë efekt, duke e zgjatur ngadalësimin e plakjes deri në katër muaj.
Heike Bischoff-Ferrari, autori i parë i studimit dhe profesor i mjekësisë geriatrike dhe jetëgjatësisë së shëndetshme në Universitetin e Cyrihut, tha: “Ndërsa efektet mund të duken të vogla me përtëritje prej tre deri në katër muaj të moshës biologjike në tre vjet, nëse vazhdojnë, ato mund të kenë efekte të rëndësishme në shëndetin e popullatës.”
Studimet e mëparshme kishin lënë të kuptohet se omega-3, një acid yndyror i pangopur që gjendet në peshkun me vaj dhe ushqime të tjera si arrat dhe farat, mund të ndikojë në procesin e plakjes. Por nëse njerëzit do të shihnin ndonjë përfitim domethënës nga konsumimi i tij ishte e paqartë.
Studiuesit përdorën mjete biologjike të quajtura orë epigjenetike për të vlerësuar se si u ndikuan ritmet e plakjes në një provë klinike që përfshinte gati 800 njerëz të moshës 70 vjeç e lart në Zvicër . Orët epigjenetike matin metilimin e ADN-së, modifikime kimike që ndërtohen në ADN dhe pasqyrojnë moshën biologjike dhe jo kronologjike të indit.
Vullnetarët në provë u ndanë në tetë grupe dhe secili mori një gram omega-3 me bazë algat në ditë, ose 2000 njësi ndërkombëtare të vitaminës D, ose kryen 30 minuta ushtrime tre herë në javë, ose një kombinim të tyre.
Tre orë të ndryshme epigjenetike sugjeruan se omega-3 ngadalëson plakjen, ndërsa një gjeti një përfitim shtesë kur shoqërohej me vitaminë D dhe stërvitje, shkruajnë autorët në Nature Aging .
E njëjta provë evropiane, Do-Health , ka raportuar efekte të tjera të dobishme të omega-3, duke përfshirë një normë 10% më të ulët të rënieve tek të moshuarit dhe 13% më pak infeksione. Ndërkohë, kombinimi i omega-3, vitaminës D dhe ushtrimeve uli rrezikun e hyrjes në dobësi paraprake – kur njerëzit tregojnë një ose dy shenja të rënies fizike ose mendore që zakonisht i paraprijnë dobësisë – me 39% dhe reduktuan kanceret invazive me 61%.
Puna ngre mundësinë e mënyrave të lira dhe lehtësisht të disponueshme për të përmirësuar hapësirën shëndetësore, të cilat edhe nëse janë modeste në nivel individual, mund të jenë të vlefshme në shkallën e popullsisë. Por rezultatet janë tentative dhe nuk është ende e qartë nëse ndonjë ngadalësim në procesin e plakjes përkthehet që njerëzit të jetojnë më të shëndetshëm për më gjatë.
Ndërsa puna e mëparshme ka sinjalizuar përfitime shëndetësore nga konsumimi i omega-3, një studim i fundit raportoi se suplementet e vajit të peshkut mund të zvogëlojnë rrezikun e problemeve serioze të zemrës tek ata me sëmundje kardiovaskulare. Për njerëzit e shëndetshëm, suplementet mund të rrisin rrezikun e sëmundjeve të zemrës ose goditjes në tru. NHS nuk rekomandon suplemente omega-3, por këshillon njerëzit të hanë dy porcione peshk në javë , ose ekuivalentin nga një burim vegjetarian, për të marrë mjaftueshëm acid yndyror esencial.
Steve Horvath, një autor i vjetër në Altos Labs në Kembrixh , tha se studimi shërbeu si një prototip për kërkimet e ardhshme mbi kthimin e plakjes. “Për mendimin tim, 70 është 50 e re,” tha ai. “Është e qartë se këto ndërhyrje nuk janë kura kundër plakjes. Megjithatë, gjetjet përforcojnë angazhimin tim për të marrë një dozë të ulët omega-3, vitaminë D dhe për të ushtruar rregullisht, të gjitha në moderim.
Megjithatë, Leonard Schalkwyk, profesor i gjenetikës njerëzore në Universitetin e Essex-it, është i kujdesshëm. “Metilimi i ADN-së ndryshon me moshën si lëkura juaj,” tha ai. “Nuk dihet nëse është një shkak i efekteve të moshës, por nuk ka gjasa sepse nuk ka asnjë shenjë që është pjesë e një ore të brendshme të jetës që mund të kthehet prapa.”
“Ky studim zbulon një ndryshim të vogël në metilimin e ADN-së të lidhur me moshën në drejtimin ‘më të rinj’ për të moshuarit e caktuar për vitaminë D, omega-3 dhe stërvitje në një provë të rastësishme trevjeçare. Mjerisht kjo nuk tregon se ata janë bërë më të rinj.”
