Një studim ndërkombëtar i kryer nga 22 organizata mediatike publike, përfshirë Deutsche Welle (DW), BBC dhe NPR, ka zbuluar se katër nga asistentët më të përdorur të inteligjencës artificiale si ChatGPT, Copilot i Microsoft, Gemini i Google dhe Perplexity I, keqinterpretojnë përmbajtjen e lajmeve në rreth 45% të rasteve, pavarësisht gjuhës apo vendit.
Gazetarët që morën pjesë në studim analizuan 3,000 përgjigje të gjeneruara nga këta chatbotë, duke vlerësuar saktësinë, burimin, kontekstin dhe aftësinë për të dalluar faktin nga opinioni. Rezultatet treguan se 53% e përgjigjeve kishin probleme të rëndësishme, ndërsa 29% përmbanin pasaktësi specifike, përfshirë gabime faktike dhe keqpërdorim të burimeve.
Shembujt përfshijnë raste ku IA e identifikoi gabimisht Olaf Scholz si Kancelar të Gjermanisë, megjithëse Friedrich Merz kishte marrë këtë post një muaj më parë, apo ku Jens Stoltenberg u përmend ende si sekretar i përgjithshëm i NATO-s, ndonëse këtë rol e kishte marrë tashmë Mark Rutte.
Sipas Jean Philip De Tender, zëvendësdrejtor i përgjithshëm i Unionit Evropian të Transmetimeve (EBU), i cili koordinoi studimin, “këto dështime nuk janë incidente të izoluara, ato janë sistematike, ndërkufitare dhe shumëgjuhëshe dhe rrezikojnë besimin e publikut”.
Studimi thekson se asistentët e inteligjencës artificiale janë bërë një burim gjithnjë e më i përdorur informacioni, sidomos te të rinjtë. Sipas Raportit të Lajmeve Dixhitale 2025 të Institutit Reuters, 7% e konsumatorëve të lajmeve online përdorin chatbotë për t’u informuar, ndërsa kjo shifër rritet në 15% te grupmosha nën 25 vjeç.
Organizatat mediatike që morën pjesë në kërkim po u bëjnë thirrje qeverive dhe kompanive të IA të ndërmarrin masa për të garantuar monitorim të pavarur dhe transparencë në mënyrën si trajtohen përmbajtjet gazetareske.
“Kur këto sisteme shtrembërojnë ose çkontekstualizojnë lajmet e besueshme, ato minojnë besimin e publikut”, thuhet në deklaratën e fushatës së përbashkët të mediave publike “Faktet në Dispozicion”, e cila kërkon që “nëse faktet hyjnë në publik, faktet duhet të dalin në dritë”.
