Pavarësia energjitike, rritja e konkurrueshmërisë përshpejtimi i inovacionit, përmes lehtësimit të financimit të bizneseve të reja janë objektivat e Bashkimit Europian, të prezantuar nga Presidentja e Komisionit Europian Ursula Von Der Leyen. Ajo theksoi se tregu global është ende shumë larg objektivave të vendosur 25 vite më parë, ku pavarësisht rritjes së marrëdhënieve ndërkombëtare, vitet e fundit, po krijohen plasaritje të tjera, përmes taksave të larta tregtare dhe konflikteve territoriale.
Më poshtë fjala e plotë e Von Der Leyen mbajtur nVon Der Leyen nVon Der Leyen samitin e Davos.
Çereku i parë shekullit po përfundon dhe ka sjellë një ndryshim të thellë në çështjet globale. Ky shekull filloi me pritshmëri të mëdha. 25 vjet më parë, periudha e hiperglobalizimit po arrinte kulmin. Ndërsa zinxhirët e furnizimit bëheshin globalë, qindra milionë njerëz po dilnin nga varfëria, veçanërisht në Indi dhe Kinë.
Në Amerikë, bumi i dot-com ishte në kulmin e tij, duke simbolizuar optimizmin e një bote të lidhur globalisht, ku teknologjia shihej si një forcë e qartë për prosperitet dhe paqe.
Me Rusinë që bëri G7-në G8, demokracia ishte në ngjitje në mbarë botën.
Në Bashkimin Evropian, monedha jonë e përbashkët, Euro, ishte gati të sillte popujt dhe ekonomitë tona më pranë njëri-tjetrit.
Ekonomia globale korrte frytet dhe këtu në Davos, liderët botërorë diskutonin se si bashkëpunimi global dhe teknologjia mund të ndihmonin në luftën kundër varfërisë dhe sëmundjeve. Ishte premtimi i një bote më të integruar dhe bashkëpunuese.
Për 25 vjet, a është realizuar ky premtim? Epo, bota sot është më e lidhur si kurrë, por ka filluar të çirret në linja të reja.
Në njërën anë, që nga viti 2000, volumi i tregtisë globale është dyfishuar, megjithatë tregtia brenda grupeve rajonale tani po rritet më shpejt se tregtia mes tyre. Është e zakonshme që një çip të krijohet në Shtetet e Bashkuara, të ndërtohet në Tajvan me makineri evropiane, të paketohet në Azinë Juglindore dhe të grumbullohet në Kinë.
Në anën tjetër, vetëm vitin e kaluar, barrierat tregtare globale u trefishuan në vlerë. Institucionet ndërkombëtare të tregtisë shpesh janë përpjekur të adresojnë sfidat që vijnë nga rritja e ekonomive që nuk funksionojnë sipas rregullave të tregut.
Inovacioni vazhdon të lulëzojë, me përparime në AI, kompjuterat kuantike dhe energjinë e pastër, që janë gati të ndryshojnë mënyrën tonë të jetesës dhe punës, por gjithashtu kontrollet mbi teknologjinë janë katërfishuar në dekadat e fundit.
Varësitë tona nga zinxhirët e furnizimit shpesh përdoren si armë, siç tregohet nga shantazhi energjetik i Rusisë, ose dalin të brishta kur goditjet globale shfaqen papritur, sic ishte pandemia,
Dhe vetë ndërlidhjet që na bashkojnë, si kabllot nënujorë të të dhënave, janë bërë objekte sulmesh – nga Deti Baltik në ngushticën e Tajvanit.
Plani bashkëpunues i botës që e imagjinonim 25 vjet më parë nuk është realizuar. Në vend të kësaj, kemi hyrë në një epokë të re të konkurrencës së ashpër geostrategjike.
Ekonomitë kryesore të botës janë duke konkurruar për akses në lëndë të para, teknologji të reja dhe rrugë tregtare globale.
Nga AI te teknologjia e pastër, nga kuantika te hapësira, nga Arktiku te Deti i Jugut të Kinës – gara ka nisur.
Ndërsa kjo konkurrencë po forcohet, do të shohim ndoshta përdorim të shpeshtë të mjeteve ekonomike – si sanksione, kontrolle eksporti dhe tarifa – që kanë për qëllim të mbrojnë sigurinë ekonomike dhe kombëtare.
Por, është e rëndësishme që të balancojmë detyrimin për të mbrojtur sigurinë tonë me mundësinë për të sjellë risi dhe përmirësuar prosperitetin tonë.
Në këtë frymë, do të duhet të punojmë së bashku për të shmangur një garë globale. Sepse nuk është në interesin e askujt të thyhen lidhjet në ekonominë globale. Përkundrazi, duhet të modernizojmë rregullat për të ruajtur aftësinë tonë për të krijuar fitim të përbashkët për qytetarët tanë.
Për ne europianët, gara fillon në shtëpi. Evropa ka një ekonomi unike të tregut social. Ne kemi ekonominë e dytë më të madhe dhe sektorin më të madh të tregtisë në botë.
Ne kemi jetëgjatësi më të gjatë, standarde më të larta sociale dhe mjedisore, dhe më pak pabarazi se të gjithë konkurentët tanë globalë.
Evropa është gjithashtu shtëpi e një sërë talentesh të jashtëzakonshëm, së bashku me aftësinë e provuar për të tërhequr ide dhe investime nga e gjithë bota.
Aftësia jonë për të shpikur dhe krijuar është e nënvlerësuar – pjesa globale e aplikimeve të patentave nga Evropa është në nivel me Shtetet e Bashkuara dhe Kinën.
Por, bota po ndryshon. Edhe ne duhet të ndryshojmë.
Në 25 vitet e fundit, Evropa e ka mbështetur zhvilimin e saj në rritjen e tregtisë globale. Eshtë mbështetur në energjinë e lirë nga Rusia dhe shpesh ka tejkaluar kufijtë e saj të sigurisë. Por, ato ditë kanë mbaruar.
Për të mbajtur rritjen tonë në çerek shekullin e ardhshëm, Evropa duhet të ndryshojë marshin. Për këtë arsye, kam kërkuar nga Mario Draghi që të japë një raport mbi konkurrueshmërinë evropiane. Dhe mbi këtë bazë, javën e ardhshme Komisioni Europian do të prezantojë udhërrëfyesin tonë, Kompasin e Konkurrueshmërisë, i cili do të drejtojë punën tonë për pesë vitet e ardhshme.
Fokusi do të jetë në rritjen e produktivitetit përmes mbylljes së hendekut të inovacionit. Një plan i përbashkët për dekarbonizimin dhe konkurrueshmërinë. Përcaktimin e mungesës së aftësive dhe punës dhe uljen e burokracisë.
Është një strategji për të siguruart rritje më të shpejtë, më të pastër dhe më të barabartë, duke siguruar që të gjithë evropianët mund të përfitojnë nga ndryshimet teknologjike.
Le të sqaroj më shumë tre themelet, ku do të mbështeten këtë strategji.
E para, Evropa ka nevojë për një treg kapitali të thellë dhe likuid. Kursimet e familjeve evropiane arrijnë gati në 1.4 trilionë euro, krahasuar me vetëm mbi 800 miliardë euro në Shtetet e Bashkuara.
Por, kompanitë evropiane kanë vështirësi në tërheqjen e nevojshme të financimeve, sepse tregu i kapitalit të brendshëm është i fragmentuar.
Kjo i shtyn paratë jashtë vendit: 300 miliardë euro të kursimeve të familjeve evropiane investohen jashtë çdo vit. Kjo është një çështje kyçe që pengon rritjen e startupeve tona teknologjike dhe pengon sektorin tonë inovativ të teknologjisë së pastër.
Ne nuk kemi mungesë kapitali. Na mungon një treg kapitali efikas që e kthen kursimin në investime, veçanërisht për teknologjitë në faza të hershme që kanë potencial ndryshimi të lojës.
Kjo është arsyeja pse do të krijojmë një Union Evropian të Kursimeve dhe Investimeve – me produkte të reja evropiane të kursimeve dhe investimeve, stimuj të rinj për riskun e kapitalit dhe një shtysë të re për të siguruar rrjedhën pa pengesa të investimeve në të gjithë unionin tonë.
Do të mobilizojmë më shumë kapital për të lejuar inovacionin dhe marrjen e rreziqeve të prodhuara në Evropë të lulëzojnë.
E dyta, duhet ta bëjmë biznesin shumë më të lehtë në të gjithë Evropën. Shumë nga talentet tona më të mira po e lënë Bashkimin Evropian sepse është më e lehtë për ta të zhvillojnë kompanitë e tyre diku tjetër.
Dhe shumë biznese po pengojnë investimet në Evropë për shkak të burokracisë së panevojshme. Duhet të veprojmë në të gjitha nivelet – kontinental, kombëtar dhe lokal. Dhe duam të udhëheqim rrugën në nivel evropian.
Për shembull, do të lançojmë një thjeshtim
të rregullave tona për financat e qëndrueshme dhe detyrimet e vlerësimit të kujdesit. Dhe do të sigurohemi që të krijojmë një mjedis të përshtatshëm për qëndrueshmërinë e SMEs për të zgjeruar kapacitetin e tyre për të ndërtuar, prodhuar dhe inovuar në Evropë.
Por, dua të shkoj edhe më tej. Sot, tregu i vetëm evropian ka ende shumë barriera kombëtare, kështu që ndonjëherë kompanitë përballen me 27 legjislacione kombëtare.
Ne do të ofrojmë një kornizë të vetme dhe të thjeshtë ligjore për kompanitë inovative që duan të veprojnë në të gjithë Bashkimin Evropian.
Kolona e tretë është energjia. Para fillimit të luftës së Putin, Evropa merrte 45% të furnizimeve të saj me gaz dhe 50% të importeve të saj me qymyr nga Rusia. Rusia ishte gjithashtu një nga furnizuesit tanë më të mëdhenj të naftës.
Kjo energji dukej e lartë, por na ekspozoi ndaj shantazhit. Kështu që kur tanket e Putin u futën në Ukrainë, Putin ndërpreu furnizimet me gaz.
Si përgjigje, ne ulëm ndjeshëm varësinë tonë nga lëndët djegëse fosile ruse në kohë rekord. Importet tona të gazit nga Rusia ranë me rreth 75%. Dhe tani importojmë nga Rusia vetëm 3% të naftës tonë dhe nuk importojmë më qymyr.
Por, liria erdhi me një çmim. Familjet dhe bizneset panë kosto të larta energjetike dhe faturat për shumë prej tyre janë ende të larta. Tani, konkurrueshmëria jonë varet nga rikthimi i çmimeve të ulëta dhe të qëndrueshme të energjisë.
Energjia e pastër është përgjigjia në afatmesëm, sepse është e lirë, krijon vende pune të mira këtu në Bashkimin Evropian dhe forcon pavarësinë tonë energjetike.
Tani për tani, Evropa prodhon më shumë energji nga era dhe dielli sesa nga të gjitha lëndët djegëse fosile të kombinuara. Por, ende duhet të punojmë për të kaluar këto përfitime te kompanitë dhe njerëzit.
Jo vetëm që duhet të vazhdojmë të diversifikojmë furnizimet tona të energjisë dhe të zgjerojmë burimet e pastra nga energjia e rinovueshme dhe në disa shtete, gjithashtu nga energjia bërthamore.
Do të duhet të investojmë në teknologjitë e energjisë të pastër të gjeneratës së ardhshme. Duam gjithashtu të mobilizojmë më shumë kapital privat për të modernizuar rrjetet tona të energjisë dhe infrastrukturën e ruajtjes.
Ne duhet gjithashtu të heqim barrierat e mbetura në tregun e energjisë brenda BE dhe të lidhemi më mirë me sistemet tona të energjisë së pastër.
E gjitha kjo do të jetë pjesë e një plani të ri që do të prezantojmë në shkurt. Është koha për të përfunduar bashkimin tonë të energjisë, që energjia e pastër të mund të lëvizë lirshëm nëpër kontinentin tonë, dhe të ulë çmimet për të gjithë evropianët.
Zonja dhe zotërinj, ky është plani ynë. Dhe vitet e ardhshme do të jenë thelbësore për të qëndruar në garën e teknologjive të pastra dhe me ndikim.
Evropa ka gjithçka që i nevojitet për ta bërë këtë. Ne kemi një sektor privat me një traditë të gjatë inovacioni. Ne kemi një forcë punëtore të klasit të parë. Ne kemi një treg të vetëm masiv prej 450 milionë konsumatorësh dhe një infrastrukturë sociale unike për të mbrojtur njerëzit nga rreziqet e mëdha të jetës.
WEF
