Finlanda – Vendi më i lumtur në botë për të tetin vit radhazi, çelësi i lumturisë qëndron tek natyra, balanca dhe thjeshtësia e jetesës
Për të tetin vit me radhë, Finlanda është renditur në krye të Raportit Botëror të Lumturisë, sipas vlerësimit të Kombeve të Bashkuara (mars 2025). Megjithatë, për udhëtarët, tërheqja më e madhe e këtij vendi nuk qëndron te titulli që mban, por te mënyra e jetesës që reflekton një ndjesi të thellë balance, lidhjeje me natyrën dhe kënaqësie të përditshme.
Finlandezët, në stilin e tyre të zakonshëm, e pranojnë këtë vlerësim me një qeshje të përmbajtur dhe një ngritje supesh. Ata nuk e mohojnë vlerësimin, por shpesh ndihen më të përfaqësuar nga fjalë si “kënaqësi”, “plotësim” apo “përmbushje”, sesa nga “lumturia”. Siç ka shkruar së fundmi presidenti i Finlandës, Alexander Stubb: “Askush nuk mund të jetë i lumtur gjatë gjithë kohës, por siguria, liria dhe barazia janë një nisje e mirë.”
Kjo “lumturi finlandeze” nuk përfaqëson entuziazëm të tepruar apo entuziazëm të zhurmshëm. Përkundrazi, është një mënyrë jetese e rrënjosur në qetësi, lidhje me natyrën dhe ritme të qëndrueshme të jetës — dhe kjo është ajo që gjithnjë e më shumë vizitorë kërkojnë të përjetojnë nga afër.
Pesë shtyllat e lumturisë finlandeze
Sipas Teemu Ahola, drejtor i operacioneve ndërkombëtare pranë Visit Finland, lumturia në Finlandë është e lidhur ngushtë me pesë elemente: natyra, kultura e saunës, ushqimi, dizajni i qëndrueshëm dhe stili i jetesës. Ai thekson se kjo nuk është diçka që matet si një atraksion turistik i vetëm, por një përvojë që përjetohet në mënyrë autentike gjatë gjithë udhëtimit.
Ndër atraksionet më të identifikueshme globalisht është padyshim kultura e saunës. Ndërkohë, gastronomia finlandeze po fiton gjithnjë e më shumë respekt ndërkombëtar, me shefa të rinj që prezantojnë pasuritë e kuzhinës lokale. Në veri të vendit ndodhet restoranti me yll Michelin më verior në botë, Tapio në Ruka-Kuusamo, ndërsa rajoni Saimaa Lakeland u shpall “Rajon Gastronomik Europian” në vitin 2024.
Në të gjithë vendin, restorantet ofrojnë produkte të egra si kërpudha, manaferra, peshk dhe mish gjahu, të cilat janë të disponueshme falë ligjit të njohur si Jokaisenoikeudet (“E drejta e gjithkujt”) – një ligj që i lejon çdo njeriu të shëtisë, mbledhë dhe përjetojë natyrën lirshëm.
Lidhja me natyrën: një terapi për mendjen dhe shpirtin
Helsinki, pika e parë e shumë udhëtarëve, është një qytet bregdetar i rrethuar nga ishuj dhe pyje. Rrugët e biçikletave që ndjekin vijën bregdetare dhe Pylli Qendror i qytetit ofrojnë akses të menjëhershëm në natyrë — një element që lidhet ngushtë me parametrat e lumturisë në raportin e OKB-së si jetëgjatësia, ndjenjat pozitive dhe liria.
Në lindje të vendit, në rajonin Saimaa, Mari Ahonen – eksperte e shëndetit mendor dhe themeluese e kompanisë SaimaaLife – udhëheq mysafirët në praktika si “shinrin-yoku” (banje në pyll), sauna tradicionale buzë liqenit, not në ujëra të ftohta, mbledhje kërpudhash dhe gatim në zjarr të hapur. Ajo thekson: “Ndonjëherë ne finlandezët jemi shumë modestë. Por jam shembulli i gjallë i dikujt që ka zhvilluar një biznes falë mbështetjes që jepet për sipërmarrjen në vend. Disa thonë se është si të fitosh lotarinë, të lindësh në Finlandë.”
Sisu – përkufizimi finlandez i qëndrueshmërisë
Natyrisht, edhe Finlanda përballet me sfida ekonomike dhe dimrat e gjatë e të errët mund të ndikojnë në shëndetin mendor. Kjo është arsyeja pse një pjesë e rëndësishme e identitetit finlandez është “sisu” – një fjalë e papërkthyeshme që përmbledh rezistencën, vendosmërinë dhe guximin për të përballuar vështirësitë.
Autorja finlandezo-kanadeze Katja Pantzar, e cila ka shkruar gjerësisht për këtë cilësi, thekson se sisu ndihmon individët dhe komunitetet të përballen me sfida kolektive pa dorëzuar apo fajësuar të tjerët. Ajo gjithashtu përmend terapinë me kontrast – sauna e nxehtë dhe zhytja në ujë të ftohtë – si një mënyrë të përditshme për përmirësimin e gjendjes shpirtërore, veçanërisht në Helsinki, ku deti është gjithmonë afër dhe aksesueshëm.
Lumturia si një realitet i thjeshtë
Edhe pse disa finlandezë janë skeptikë ndaj titullit të vendit më të lumtur, shumica pranojnë se kanë një jetë të mirë. Siç thotë pensionisti Juha Roiha: “Nuk është gjithmonë e lehtë të mendosh për Finlandën si vendi më i lumtur në botë. Në vende më të varfra, si Tajlanda apo Nepali, njerëzit duken të qetë edhe përballë vështirësive. Në Finlandë, ndonjëherë dëgjon njerëz që thonë se do të ishin më të lumtur diku tjetër. Por në vetvete, me atë që kemi, jemi të lumtur.”
Në janar 2026, pritet të publikohet libri i autorit Tim Bird “Happy Land – Finding the Inner Finn”, një kujtim udhëtimi që ofron një vështrim ndryshe mbi lumturinë finlandeze.
